2 Amstels.
Dinsdag 19 juli, ergens in de voormiddag. Na het uploaden van ons vorig verslag dienden we nog enkele boodschappen te doen. Zoals ik reeds schreef, waren we van plan om het nationale gezelschapsspel aan te kopen. Broeder Philibert (zo geschreven volgens zijn facebookpagina) loodste ons naar een klein, ineengetimmerd kotje langs de weg waar de lokale timmerman zijn beste beitel voorzette. Beeldjes, schaaltjes, je kon het zo gek niet bedenken. Alles werd aan zijn gammele werkbank vervaardigd met vakkennis. Het belangrijkste was dat de spelletjes aanwezig waren. Met ons deskundig oog quoteerden we ze één voor één. Vraagprijs : 10000 Burundese frank per stuk, wat op ongeveer 5 euro neerkomt. Een prikje voor dergelijke makelij. Aangezien we er 3 gingen kopen wou ik wel even de prijs bediscussiëren. Joris kwam bijna letterlijk groen en vond dit niet gepast. Ik legde hem uit dat dit moest gedaan worden, uit respect, ter bescherming van andere toeristen en bovenal uit traditie. Ik had dit broeder Philibert zelf al meerdere malen voorheen zien doen. Ik plooide dan maar, met enige tegenzin, maar verkreeg toch dat we enkele extra speelpitten mee kregen. Nadien bezochten we nog de lokale winkel waar we melkpoeder, choco en een doos wijn op de kop tikten. Een lekkere doos Zuid-Afrikaanse wijn voor broeder Charles. Jammer dat hij ze niet alleen zal uitdrinken, of is het met voorbedachten rade? We betaalden er 15 euro voor, want we zelf niet goedkoop vonden, maar uiteindelijk ledigen we toch elke dag een bakje Amstel van de broederkes. Aan de kassa viel het tegen dat ik 95000 Burundese frank diende te betalen, want onze spelletjes hadden een hap uit ons budget genomen en zodoende stond ik met rode kaken aan de kassa. Na tal van Kirundese tegenargumenten van broeder Philibert en op plechtige belofte dat ik ’s namiddags mijn poef zou komen vereffenen, mocht ik de wijn meenemen.
12u30. De heren dwarrelen het dak af en ik zie dat het precies véél sneller gaat dan voorheen. Zou Joris dan toch iets in de koffie doen? Alweer voldaan van de gedane werken schuiven we aan tafel. De wijn houden we voor vanavond als verrassing. Joris komt tot de vaststelling dat we gist vergeten zijn om brood in elkaar te knutselen. Hopla, daar gaat mijn werkmiddag. Meteen na het eten word ik dus opnieuw op pad gestuurd met een boodschappenlijstje. Eerst mijn schuld regelen, wat gist op de kop tikken en dan een sanitair lijstje afwerken. Kranen, dichtingen, een vlotter en wat vervalstukken. Aangezien dat onze Indiër niet alles in huis heeft, gaan we op zoek bij de marktkramers. Ik heb het ondertussen wel al wat gezien en hoef er niet teveel te komen indien het niet nodig is. Ik zit met veel geld op zak, ben er alleen met de broeder en er lopen toch heel wat rare delinquenten rond (althans wat ik er van vind). Na ellenlange discussies, vergelijkingen, verplaatsingen van het ene ‘kot’ naar het andere kraam, kopen we toch een vlotter. Dan maar terug naar de Indiër voor de kranen. Dichtingen vergeten. Terug naar de markt. De broeder blaast, want 100 meter wandelen is precies wat veel. Ik geniet al eens van de beentjes te strekken. Ik kan hem niet meer overtuigen en hij neemt toch zijn statussymbool om het pleintje rond te rijden. We blijven in de auto zitten aan de markt. De verkopers komen toch, zoals vliegen op een uitwerpsel, aan de auto kleven. We zeggen dat we dichtingen nodig hebben. Ze vliegen weg en druppelsgewijs komen ze aangelopen met enkele voorstellen. Een vergelijk in grootte en dikte doet ons beslissen tot we de prijs horen. 6000 Bu voor 6 pvc ringetjes. Hun ware handelsaard kwam boven, terwijl ik eerder het gevoel kreeg van enige afzetterij. Ik keek afkeurend en deed teken om het af te bollen. De prijs zakte snel naar de helft waar ik kon mee leven. We reden terug naar huis, maar dienden even te stoppen. Deze weg was eenrichtingsverkeer en een lokale bewoner had het geriskeerd om met zijn brommer tegen de richting in te snorren. Fout, volgens de lokale machtsbewakers, en zodoende diende de boete betaald te worden. 2 Amstels. Het creëerde even nieuwe perspectieven voor komend schooljaar. Muts nog op jongen? 1 bak Duvel. Gedaan met toezichten op woensdagnamiddag. Misschien is het toch iets te kort door de bocht, maar het leek een aangenaam en vergelijkbaar idee.
15u20. Terug bij de werklieden. De elektriciens, Mario, Johan en Thomas zijn de kinderkeuken aan het renoveren. Hier een daar een stopcontact en nieuwe verlichting. Eindelijk zien ze nu deftig hun dagelijkse portie bonen met rijst liggen. Ik sta versteld van de tegenstellingen op dit domein. Wij eten als koningen, maar 20 meter verder – op het zelfde domein – is het toch povertjes. Het meisje, Denise, lacht vriendelijk als ik probeer te weten te komen welke aardgroente ze aan het schillen is. Frans praten zit er niet in. Alle vrouwen zijn enorm schuchter hier, tot je ze aanspreekt met een franse ‘bonjour’ of Swahili ‘jambo’. Je krijgt vanzelf een glimlach en groet terug. Voor de rest is de man/vrouw verhouding hier gebaseerd op tradities. Geen bedscènes voor het huwelijk. Indien dit toch wordt vastgesteld, dan vliegt de man achter de tralies. Enkel geheimhouding en volledige stilte is hier geboden, met alle risico’s van dien. Komt er een kind van, dan is een opsluiting van de man ook aan de orde. Indien een broeder de kap over de haag zou gooien, dan wordt hij verplicht meteen te trouwen en hij kiest de vrouw, niet andersom. Zo heeft elke traditie zijn voor- en nadelen. Het blijft niet onbelangrijk in het achterhoofd te houden dat meer dan 50% van de bevolking hier met aids besmet is. Op enkele honderden meters hier vandaan zit er dan ook een epidemiologisch instituut, door de vs gestuurd, om alles wat op te volgen. Het blijft toch een primitieve toestand in ons opzicht.
18u30. We sluiten de werken af voor vandaag. Francky, de directeur, Raimond en Frans komen terug van de dakwerken. Kevin en Arne zijn van kop tot teen beschilderd met doucheverf. Ikzelf heb toch nog een lichtpunt en stopcontact geplaatst. Althans in 2 keer. Ik had de schakelaar bevestigd onder de lamp, maar dat mocht blijkbaar niet volgens broeder Liévin. Die lamp hangt buiten het domein en ze zouden er spanning kunnen van wegnemen. Afbreken en verplaatsen bood het enige soelaas.
We genieten van onze dagelijkse aperitief. Ik had wat chips (Pringels) gekocht (niet vervallen). We genoten van ons biertje en een uitgebreid verslag van ieders werken. We lachen toch wat af hier. Joris zet ons alweer een zalige maaltijd voor en pannenkoeken zijn het perfect dessert. Ik geniet er van een vers banaantje in te draaien en een goede veeg Nutella er op te smeren. Fijn voor de lijn, maar ik probeer het er morgen wel af te werken.
We zijn allen opgetogen dat de sfeer er goed blijft in zitten. Een goede nachtrust is op dat vlak ook van belang en daar maken we samen werk van. Rond 22u proberen we te gaan slapen, alhoewel er hier of daar wel eens een uitzondering tussen zit. De – bijna – lege fles whiskey verraadde toch een nachtelijke uitspatting van enkele collega’s. Dat moet al eens kunnen.
Woensdag, 20 juli, 6u45. We zijn allen al wakker. De broeders proberen na hun nachtrust weinig moeite te doen om stil op te staan. Misschien zit er meer achter? Er is altijd vroegmis. Zou het een hint zijn? We plooien niet en blijven liggen tot onze gsm zijn opstaandeuntje de lucht in stuurt. Ik por de radio aan om de directeur fijn wakker te maken. Ik draai alvast de decibels de lucht in (excuses mevrouw Schauvlieghe), terwijl The Black Eyed Peas hun muziek door de boxen dreunen. Goede morgen. De oogjes staan nog wat chinees.
Na ons traditioneel ontbijt van choco, kaas (smakeloos) en confituur gaan we allen aan de slag. Na een tiental minuten valt de spanning weg. Dit hebben we de laatste dagen wel eens vaker. Wij hebben alvast een groep mee om de werken niet te laten verhinderen. De spanning is terug, en hopla terug weg. Zo blijft een mens bezig. Dan neem ik maar even de laptop om wat verslag te schrijven.
We beginnen de Afrikaanse mentaliteit over te nemen, alvast het tempo. We werken door, maar er is merkelijk een verschil met de eerste dagen. Dat past perfect in de planning want het einde is in zicht. Mario, Johan, Thomas en ikzelf bezorgen nog wat nieuwe armaturen aan de kinderkeuken en nog enkele stopcontacten om hun lulijzer te voorzien van versie energie. Hier en daar koppelen we nog wat overbodig geworden bedrading weg. De vaste dakmannen zijn verhuisd van dak. Enkel de nok diende nog afgewerkt te worden, maar blijkbaar kan broeder Liévin niet de goede klinknageltang te pakken krijgen op de markt. Alles wat je hier koop is van hoogkwalitatieve Chinese makelij. Yeah, right, brol dus. Kevin en Arne zijn gepromoveerd tot vaste schilders. Met kwast en verfemmer toveren ze de kindertoiletten om tot een paradijselijk achterkwartier. We kunnen enkel maar hopen dat ze onze werken onderhouden. Een stimulans om binnen enkele jaren eens een kleine controle te komen doorvoeren? Bij deze ben ik officieel kandidaat.
’s Namiddags zit mijn werk om 17u er al op. Ik ga me vroeg douchen (met zalig warm water) en begin de aperitief voor de heren klaar te maken. Verse blokjes kaas met mosterd, een gezoet nootje en een bakje frisse Amstel Bock. Een klein flesje, maar dit keer aan 6 graden in plaats van de 5,3. We krijgen een nostalgisch gevoel naar Belgische bieren. De duisternis wordt gevuld met Scheppersverhalen. Ik lanceer nog snel de wasmachine met een kleurwasje en ga me aansluiten bij het tafelmoment.
Na het eten proberen Thomas en ik ons nieuw aangekocht spel uit (ikibuguzo). Met blijdschap kan ik hem toch wat les verkopen en moet hij afdruipen in de nacht. Thomas en Joris leggen me daarna dan maar het vuur aan de schenen in een spel chapeau. We staan quitte. De kaarters zijn stil vanavond. Zou het vermoeidheid zijn, of de verslagenheid betreffende Mario zijn ‘kunnen’? Ik ga vroeg slapen en de laatste blaadjes Humo doorspartelen. Goede nacht, tenzij Marie de mug me weer komt opeten.
Donderdag 21 juli. Nationale feestdag in België. We worden ontvangen met het, Frans gezongen, nationaal volkslied. We staan versteld dat broeder Charles dit perfect kan reproduceren. Wijzelf moeten met enige blos toegeven dat we na drie zinnen al de serenade moeten afbreken. Aangezien we werken op de feestdag wordt ons ’s namiddags vlees beloofd, waar we op andere dagen vegetarisch doorspartelen.
Aangezien de werken heel snel vooruitgaan en we bijna extra jobs moeten ‘zoeken’, worden Mario, Johan en Thomas op het dak geplaatst om het tempo daar wat op te drijven. Er is hoop dat vandaag, uiterlijk vrijdagmorgen, alles klaar is. Er wordt dus beslist om vrijdagnamiddag een buurtuitstap te doen en zaterdag de natuur van Tanzania of Rwanda te bezoeken. Vandaag bekijkt broeder Charles de beste opties om de excursie te regelen. Zondagmorgen zouden we na het ontbijt vertrekken richting Bujumbura. Tegen de avond worden we dan gezamenlijk geëscorteerd naar de luchthaven om ons Afrikaans reisavontuur af te sluiten met een nachtvlucht van 6800km.
Dit zal waarschijnlijk mijn laatste verslag zijn, zonder tegenbericht. Ik veronderstel dat ik vanwege de uitstappen geen getokkel meer zal kunnen ondernemen. Het was me een waar genoegen jullie te mogen informeren betreffende onze onderneming. Hopelijk heeft iedereen genoten van de verslaggeving en heb ik enige indrukken kunnen meegeven. De volgende verhalen zal U vanaf maandagmorgen aan de lijve kunnen ondervinden in het regenachtige België. We doen ons best om een streepje zon mee te brengen. Turikebanuye.
Bart, reporter ter plaatse op rust.